Nghề Nhà nghiên cứu khoa học xã hội là gì? Tương lai phát triển ra sao?

Nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội là hành trình khám phá vô tận về con người và xã hội. Những nhà nghiên cứu không chỉ là những người đam mê sự tò mò về các hiện tượng xã hội mà còn là những nhà thám hiểm tinh thần, đi sâu vào nghiên cứu, phân tích dữ liệu và xây dựng những lập luận chính xác và có giá trị. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra những hiểu biết mới, cung cấp những giải pháp thực tiễn cho các vấn đề phức tạp của xã hội và góp phần vào sự phát triển bền vững của cộng đồng và đất nước. Hãy cùng Wiki Tuyển sinh tìm hiểu chi tiết hơn về nghề nhà nghiên cứu khoa học để biết thêm cơ hội và tương lai phát triển.

Nghề Nhà nghiên cứu khoa học xã hội là gì? Mô tả chi tiết về nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Nhà nghiên cứu khoa học xã hội là gì?

Khoa học xã hội quan tâm tới hành vi, bản chất và cuộc sống của con người như một chủ thể xã hội. Các nhà nghiên cứu khoa học xã hội nghiên cứu xã hội loài người và những mối quan hệ giữa người và người trong xã hội. Có nhiều ngành khoa học xã hội như nhân chủng học, kinh tế học, lịch sử, khoa học chính trị, xã hội học, tâm lí học, tội phạm học, luật học, nghệ thuật học và các khoa học tương tự. Nói rộng ra, những bộ môn liên quan đến nhân học và nghệ thuật đều là các môn khoa học xã hội.

Mô tả nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Công việc của nhà nghiên cứu khoa học xã hội là thu thập dữ liệu, phân tích dữ liệu, lập luận và đánh giá, viết báo cáo và công bố, ứng dụng chuyên môn

Nhiệm vụ nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

1. Tìm hiểu các lí thuyết giải thích về hành vi của con người và xã hội;
2. Giảng dạy những lí thuyết này cho sinh viên;
3. Tiến hành nghiên cứu để giải thích, xác nhận hoặc phê bình các lí thuyết hiện hành;
4. Tiến hành nghiên cứu để phát triển các lí thuyết mới giải thích cho hành vi con người;
5. Sử dụng dữ liệu nghiên cứu và các nguyên tắc lí thuyết để khuyến khích cổ vũ sự phát triển hài hòa về xã hội, tâm lí, tình cảm của cả cá nhân và nhóm người.

Cơ hội việc làm, mức thu nhập và tiềm năng của nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Ví dụ về nơi làm việc:
• Giáo viên tại các trường ĐH, CĐ, TC
• Các tổ chức chính phủ
• Các tổ chức tình nguyện
• Các tổ chức phi chính phủ
• Các tổ chức quốc tế
• Các tập đoàn kinh tế

Cơ hội việc làm của nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Công việc cụ thể của nhà nghiên cứu khoa học xã hội bao gồm:

• Nghiên cứu và Phát triển (R&D): Các tổ chức nghiên cứu, viện nghiên cứu, trường đại học, và các công ty thường tuyển dụng nhà nghiên cứu để tham gia vào các dự án nghiên cứu xã hội. Công việc có thể bao gồm nghiên cứu độc lập, tham gia vào dự án đa ngành và phân tích dữ liệu.
• Chính phủ và tổ chức phi chính phủ: Các cơ quan chính phủ, tổ chức phi chính phủ như tổ chức phi lợi nhuận, tổ chức phi chính phủ quốc tế (NGO), và các tổ chức địa phương thường tuyển dụng nhà nghiên cứu để hỗ trợ phát triển chính sách, đánh giá tác động xã hội, và giám sát các dự án phát triển.
• Giáo dục và đào tạo: Các trường đại học và viện nghiên cứu có nhu cầu lớn về giảng viên và nhà nghiên cứu để thực hiện các dự án nghiên cứu, giảng dạy và hướng dẫn nghiên cứu sinh.
• Công ty và doanh nghiệp: Các công ty đa quốc gia, tổ chức kinh doanh, các công ty tư nhân có thể thuê nhà nghiên cứu để thực hiện nghiên cứu thị trường, phân tích xu hướng xã hội, quản lý nhân sự, và phát triển chiến lược.
• Truyền thông và tư vấn: Các công ty truyền thông, tư vấn và quảng cáo cũng có thể thuê nhà nghiên cứu để phân tích dữ liệu và xu hướng xã hội để hỗ trợ chiến lược tiếp thị và quảng bá.
• Công nghệ và khởi nghiệp: Trong các công ty công nghệ và start-up, nhà nghiên cứu có thể được thuê để phân tích dữ liệu người dùng, thực hiện nghiên cứu về tương tác người dùng, và cải tiến sản phẩm dựa trên các nghiên cứu xã hội.
• Các tổ chức quốc tế: Các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc, UNESCO, WHO, và các tổ chức phát triển quốc tế cũng tuyển dụng nhà nghiên cứu để tham gia vào các dự án phát triển, giám sát và đánh giá các chương trình xã hội.

Mức thu nhập của nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Mức thu nhập của nhà nghiên cứu khoa học xã hội phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

Vị trí công việc: Nhà nghiên cứu khoa học xã hội có thể làm việc ở nhiều vị trí khác nhau. Mức lương của các vị trí này có sự khác biệt.
Kinh nghiệm làm việc: Nhà nghiên cứu khoa học xã hội có kinh nghiệm làm việc lâu năm sẽ có mức lương cao hơn nhà nghiên cứu khoa học xã hội mới ra trường.
Chuyên ngành: Nhà nghiên cứu khoa học xã hội làm việc trong các lĩnh vực có nhu cầu cao sẽ có mức lương cao hơn.
Trình độ học vấn: Nhà nghiên cứu khoa học xã hội có trình độ học vấn cao như thạc sĩ, tiến sĩ sẽ có mức lương cao hơn nhà nghiên cứu khoa học xã hội có trình độ đại học.

Theo khảo sát của một số trang web tuyển dụng, mức lương trung bình của nhà nghiên cứu khoa học xã hội tại Việt Nam hiện nay dao động từ 10 – 25 triệu đồng/tháng. Cụ thể:

Nhà nghiên cứu khoa học xã hội mới ra trường: Mức lương trung bình từ 7 – 9 triệu đồng/tháng.
Nhà nghiên cứu khoa học xã hội có từ 1-3 năm kinh nghiệm: Mức lương trung bình từ 9 -12 triệu đồng/tháng.
Nhà nghiên cứu khoa học xã hội có từ 3-5 năm kinh nghiệm: Mức lương trung bình từ 12 – 18 triệu đồng/tháng.
Nhà nghiên cứu khoa học xã hội có từ 5 năm kinh nghiệm trở lên: Mức lương trung bình từ 18 – 25 triệu đồng/tháng.

Tiềm năng phát triển của nhà nghiên cứu khoa học xã hội

• Nhu cầu ngày càng cao: Xã hội đang ngày càng chuyển biến nhanh chóng với nhiều thách thức phức tạp như biến đổi khí hậu, công nghệ thông tin, an ninh toàn cầu, sức khỏe cộng đồng, và phát triển bền vững. Những thách thức này yêu cầu sự hiểu biết sâu rộng và những giải pháp đột phá từ phía các nhà nghiên cứu.
• Công nghệ và khoa học số: Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin và khoa học dữ liệu đã mở ra nhiều cơ hội mới cho nhà nghiên cứu. Các phương pháp nghiên cứu và thu thập dữ liệu hiện đại giúp nhà nghiên cứu có thể phân tích và giải thích các vấn đề xã hội một cách chi tiết và chính xác hơn.
• Đa ngành và đa phương tiện: Những nghiên cứu ngày càng cần sự kết hợp giữa các lĩnh vực khác nhau như khoa học, kỹ thuật, y tế, kinh tế, chính trị, và văn hóa. Điều này mở ra không chỉ cơ hội nghiên cứu đa ngành mà còn tạo ra nhu cầu về những nhà nghiên cứu có khả năng làm việc trong môi trường đa phương tiện.
• Hợp tác quốc tế: Những vấn đề xã hội và toàn cầu hóa đang yêu cầu các giải pháp và nghiên cứu có tính quốc tế và đa quốc gia. Các tổ chức quốc tế và các dự án hợp tác quốc tế cũng tạo ra nhiều cơ hội cho nhà nghiên cứu tham gia và phát triển nghiên cứu của mình trên phạm vi rộng hơn.
• Công nghệ mới và sáng tạo: Những tiến bộ trong khoa học và công nghệ liên tục tạo ra những cơ hội mới cho nhà nghiên cứu. Việc áp dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, blockchain, IoT (Internet of Things), và sinh học phân tử mang lại tiềm năng lớn để giải quyết các vấn đề xã hội phức tạp.
• Giải pháp bền vững và xã hội hóa khoa học: Nhà nghiên cứu có vai trò quan trọng trong việc phát triển và thúc đẩy các giải pháp bền vững cho các vấn đề xã hội. Việc kết nối khoa học với cộng đồng và các chính sách công cộng cũng là một xu hướng quan trọng trong các nghiên cứu hiện đại.

Năng lực và tố chất để làm được nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Năng lực thiết yếu để làm được nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Năng lực ngôn ngữ

Năng lực bổ sung để làm được nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Năng lực làm việc với con người

Những tố chất để làm nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Để làm được nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội, cần có những tố chất sau:
• Sự tò mò và sự yêu thích nghiên cứu: Điểm khởi đầu quan trọng nhất là sự tò mò về các vấn đề xã hội, mong muốn hiểu rõ hơn về tác động của chúng và sự yêu thích nghiên cứu. Những nhà nghiên cứu thành công thường có đam mê với việc khám phá, tìm hiểu và giải quyết các vấn đề xã hội.
• Kiến thức chuyên môn sâu rộng: Cần có kiến thức nền tảng vững về các lĩnh vực như xã hội học, kinh tế học, chính trị học, tâm lý học, văn hóa học, và các phương pháp nghiên cứu xã hội như phân tích thống kê, phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng.
• Năng lực phân tích và logic: Khả năng phân tích dữ liệu và lập luận logic là yếu tố quan trọng để đưa ra những kết luận chính xác từ các nghiên cứu. Nghiên cứu xã hội thường đòi hỏi sự phân tích sâu sắc về các mẫu, xu hướng và tương tác xã hội.
• Kỹ năng nghiên cứu và thu thập dữ liệu: Biết cách thu thập dữ liệu một cách hiệu quả từ nhiều nguồn khác nhau như cuộc khảo sát, phỏng vấn, quan sát và dữ liệu thống kê. Cũng cần có kỹ năng xử lý và phân tích dữ liệu một cách chính xác và có hệ thống.
• Kỹ năng viết lách và trình bày: Viết báo cáo nghiên cứu khoa học và biết trình bày kết quả nghiên cứu một cách rõ ràng, logic và khoa học là một kỹ năng không thể thiếu. Đây là phương tiện để chia sẻ những phát hiện và kết quả của bạn với cộng đồng nghiên cứu và thế giới.
• Khả năng làm việc độc lập và trong nhóm: Nhà nghiên cứu cần có khả năng tự lập kế hoạch và thực hiện nghiên cứu độc lập, đồng thời cũng phải làm việc hiệu quả trong nhóm, thường là trong các dự án nghiên cứu đa ngành và đa văn hóa.
• Tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề: Đặc tính sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề giúp nhà nghiên cứu tạo ra những phương pháp nghiên cứu mới, khám phá các góc nhìn mới và đưa ra các giải pháp đổi mới cho các vấn đề xã hội phức tạp.
• Cam kết với chuẩn mực đạo đức và nghề nghiệp: Nghiên cứu xã hội thường liên quan đến các vấn đề nhân quyền, đạo đức và xã hội. Nhà nghiên cứu cần có cam kết cao với việc nghiên cứu và làm việc theo các nguyên tắc đạo đức và chuẩn mực chuyên môn.

Lộ trình để trở thành nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Học vấn tối thiểu để trở thành nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Tốt nghiệp THPT hoặc tương đương

Lộ trình để trở thành nhà nghiên cứu khoa học xã hội

1. Theo học ĐH một về một trong các ngành khoa học xã hội.
2. Có thể học tiếp lên sau ĐH

Chuyên môn sâu để trở thành nhà nghiên cứu khoa học xã hội

• Nhân chủng học
• Kinh tế học
• Lịch sử
• Triết học
• Khoa học chính trị
• Tâm lí học
• Xã hội học

Danh sách các trường đào tạo ngành nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

Danh sách các trường đại học có đào tạo ngành nghề nhà nghiên cứu khoa học xã hội

• ĐHQG Hà Nội – ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn
• HV Nông nghiệp Hà Nội
• ĐH Bình Dương
• ĐH Văn Hiến
• ĐHQG TpHCM – ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn
• ĐH Đà Lạt
• ĐH Mở TpHCM
• ĐH Hồng Đức
• ĐH Huế – ĐH Khoa học
• ĐH Đà Lạt

Tìm hiểu thêm về các ngành nghề tại đây